Καταρχήν ο διάλογος και ο διάλογος είναι για την εμπιστοσύνη κι η εμπιστοσύνη είναι ο διάλογος

όλα γίνονται μέσα από αυτήν και χωρίς αυτήν τίποτα δεν γίνεται

Αυτό που αντιπροσωπεύει ο Άνθρωπος και αυτό που αντιπροσωπεύει ο Θεός είναι απαραίτητο, θεμελιώδες θα λέγαμε, να ξεκαθαρίσει για να ξεκινήσει το ταξίδι της συνείδησης. Ο καθένας καλείται να ξεκαθαρίσει μέσα του αυτές τις δύο αρχές ή αξίες για να βγει στο πηγαιμό για μια πατρίδα. Δεν χρειάζεται να είναι η τελευταία λέξη της αλήθειας. Απλώς πρέπει να είναι η πιο ενημερωμένη και ειλικρινής λέξη αλήθειας. Υπάρχει κάτι στην έννοια του Θεού, αφού όλοι μας βομβαρδίζονται με αυτή την έννοια, και στην έννοια του Ανθρώπου, αφού το ταξίδι της συνείδησης δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει επίγνωση των αναγκών, των επιθυμιών, των ονείρων και των εννοιών, των νοημάτων, των αρχών, των αξιών, όλα εξίσου ζωντανά με τον υλικό κόσμο. Εκτός κι αν κάποιος επιλέξει να ζήσει μια πολύ περίεργη ή ιδιωτική ζωή. Είτε χωρίς επικοινωνία, είτε χωρίς γνώση, είτε χωρίς σχέσεις, είτε μόνος, είτε κακός, είτε ως ο απόλυτος υπηρέτης, φροντιστής ή σκλάβος. Μπορώ να διακρίνω μόνο αυτές τις εναλλακτικές μέχρι στιγμής. Αλλά όταν κάποιος επιλέγει να μιλήσει, να σκεφτεί, να επικοινωνήσει, θα πρέπει να έχει κάποιο είδος λεξικού όρων και εννοιών. Όταν μιλάς για αυτά, πρέπει πρώτα να είσαι ξεκάθαρος για κάτι, αλλιώς δεν μπορείς να ξεκινήσεις στον αέρα και να πηγαίνεις στον αέρα. Προτιμώ την πτήση από εδάφους εδάφους. Και στην επικοινωνία μου αρέσει να πετάω με τα μάτια ανοιχτά και να μπορώ να βλέπω στους χάρτες για να ξέρω από πού περνάμε και πως μπορώ να πάω εκεί και μόνος μου. Δεν μου αρέσει το είδος μαγείας που δεν μπορώ χρησιμοποιώ τον εαυτό μου για να πηγαίνω όπου θέλω και πάρω όποιον θέλω, που θέλει την παρέα μου, και εμένα να είμαι ο πιλότος για λίγο. Όποιος δεν θέλει βέβαια να κουνηθεί από τη θέση του, φυσικά, δεν μπορεί να πάει πουθενά. Με το ζόρι δεν μπορώ να τον πάω πουθενά. Δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, δεν υπάρχει σχέση. Δεν υπάρχει νόημα μεταξύ μας. Δεν υπάρχει ροή, πλοκή, ούτε ιστορία, ούτε μύθος, ούτε εξέλιξη, χωρίς χαρά, χωρίς λύπη. Χωρίς ψυχή δεν υπάρχει ζωή. Κάθε ταξίδι ξεκινά με κάποια πίστωση εμπιστοσύνης. Διαφορετικά τα πράγματα είναι δύσκολα. Πρέπει να έχεις έναν ειδικό λόγο για μια τέτοια ταλαιπωρία. Είναι σαν να παίρνεις ένα πληγωμένο άγριο ζώο για να το φροντίσεις. Εκτός κι αν είσαι εσύ αυτός με το πρόβλημα, και δεν το ξέρεις, και διώχνεις όλους όσοι σε πλησιάζουν για να φροντίσουν τις πληγές που νομίζεις πως δεν κάνει να δουν για να μην το εκμεταλλευτούν. Ή για να μην χάσεις την αξιοπρέπειά σου. Εναλλακτικά λοιπόν χρειαζόμαστε ένα πρόβλημα, αφού δεν έχουμε ερώτηση –μια γνήσια εξομολόγηση, την έμπρακτη πρόθεση επαναφοράς– και ένα άτομο πρόθυμο να παίξει τον φροντιστή, που δεν κρίνει, για να ξεκινήσει το ταξίδι χωρίς διάλογο. Μια παρεξήγηση που πρέπει να λυθεί.

Σύγχρονο πρόβλημα σχέσεων

Νομίζω πως είναι ένα σύνθετο πρόβλημα ανάλογο με έναν άνθρωπο που βρίσκεται σε νάρκωση και ανοίγει τα μάτια του και το μυαλό του αρχίζει να αντιλαμβάνεται την ρέουσα  πραγματικότητα αντί για το φιλμ στο οποίο ζούσε κατά την ύπνωση. Έτσι και στους καιρούς μας πολλά φιλμ,  πολλοί μύθοι έχουν αρχίσει να καταρρέουν, είτε επειδή βομβαρδίζονται με πολλές νέες πληροφορίες, νέα δεδομένα, είτε επειδή καταρρίπτονται από διάφορες νέες θεωρίες και μόδες. Ο κάθε άνθρωπος το βιώνει μέσα του σαν σύγχυση. Δεν μπορεί να ζει πια στον αυτόματο πιλότο της παράδοσης, του χωριού, του δόγματος, της ιδεολογίας και καλείται να αρχίσει να κρίνει για να μην πονάει τόσο τώρα που άνοιξαν τα ταμπού και άρχισαν να βγαίνουν στη φόρα όλα τα απωθημένα. Σε επίπεδο σχέσεων και κατά συνέπεια σε συλλογικό επίπεδο οι άνθρωποι το βιώνουν σαν ανασφάλεια αναμεταξύ τους και ανάλογα με τις εμπειρίες τους σε αυτή τη μεταιχμιακή κατάσταση κάποιοι νιώθουν να απειλούνται και έτσι αυξάνεται η νευρικότητα και η επιθετικότητα και μάλιστα εκθετικά λόγω πολλαπλών διαδράσεων και αναδρομών. Είναι σαν οι άνθρωποι να είμαστε οι νευρώνες και να μπαίνουμε σε καινούργια τάξη ή να ξεκινάμε μια απαιτητική εκπαίδευση που έχει αυξήσει σημαντικά την ζώνη μαθησιακών προκλήσεων. Όμως όσο συνεχίζεται το παιχνίδι τα νευρωνικα κύτταρα όταν γίνουν παιδιά θα βρουν την άκρη μεταξύ τους. Κυρίως όταν θα φεύγουν οι εκπρόσωποι του συστήματος που έχει λήξει. Διότι δεν υπάρχει χαρά στο παιχνίδι. Το παιχνίδι χρειάζεται κίνητρα και δέλεαρ. Αλλάζουν όντως και οι γυναίκες και οι άντρες γιατί γεννιούνται σαν παιδιά σε εντελώς καινούργιες και απρόβλεπτες συνθήκες. Πράγμα που ποτέ δεν ήταν τόσο παρατεταμένο και δεν ήταν τόσο εκτεταμένο φαινόμενο.

Δυνατότητες, ευκαιρίες

Δεν βλέπουμε με τα μάτια μας, βλέπουμε με το μυαλό μας. Οι αισθήσεις μας είναι απλώς εργαλεία που χρησιμοποιεί το μυαλό μας για να αντιληφθεί. Έτσι, αν το μυαλό μας είναι τυφλό, δεν έχει σημασία σε τι εκτίθενται οι αισθήσεις μας. Αλλά αν το μυαλό μας μπορεί να δει, δεν έχει σημασία, τι δείχνουν στα μάτια μας.

Αυτό που συμβαίνει αν το μυαλό μας είναι τυφλό στις δυνατότητες, είναι ότι η σκέψη μας θα είναι τυφλή στις ευκαιρίες. Έτσι χάνουμε ευκαιρίες για να αναπτυχθούμε. Θα μπορούσαμε, εάν βλέπαμε, να επιλέξουμε να κάνουμε αυτό που μας ευχαριστεί πολύ ή αυτό που κάνει καλό, ξανά και ξανά με κάθε ευκαιρία ώστε να μάθουμε να το κάνουμε καλά, σε αυτούς που πραγματικά το χρειάζονται. Ποιοι; Μα αυτοί που είναι έτοιμοι, το εκτιμούν. 

Η στοιχειώδης επιλογή είναι η επιλογή της στοιχειώδους κίνησης

Η δημιουργία, η διατήρηση,  η συντήρηση, η αλλαγή πορείας στη ζωή γίνεται βήμα βήμα και αυτό είναι κάθε στοιχειώδης επιλογή κινήσεων. Ή, όπου αυτό είναι εφικτό, η επιλογή της στοιχειώδους κίνησης. Επιλογή είναι η στοιχειώδης ελευθερία.