Υπάρχουν τόποι που είναι κάτι παραπάνω από γεωγραφία. Είναι αρχές, είναι μήτρες, είναι σύμβολα χαραγμένα στο συλλογικό ασυνείδητο. Η Κρήτη είναι ένας τέτοιος Τόπος. Στα βουνά και τις σπηλιές της δεν γεννήθηκε απλώς ένας θεός· γεννήθηκε το ίδιο το αρχέτυπο της μετάβασης, το αποτύπωμα κάθε αυθεντικής επανάστασης. Σήμερα, καθώς ο κόσμος μας σπαράσσεται από τους πόνους μιας νέας γέννας, η ιστορία της Κρήτης αναδύεται όχι ως ένας παλιός μύθος, αλλά ως ένας ζωντανός οδηγός, ένας χάρτης για την πορεία μας προς το αύριο.
Το Κράτος που Συγκρατεί
Η ίδια η λέξη μάς ψιθυρίζει το μυστικό. Η Κρήτη, η «Κρατερή», δεν παίρνει το όνομά της από μια τυχαία ιδιότητα, αλλά από την ουσία της: το Κράτος. Όχι όμως το Κράτος ως απλή εξουσία, αλλά ως η δύναμη που συγκρατεί, που προστατεύει, που δημιουργεί ένα ασφαλές δοχείο για να αναπτυχθεί το πολύτιμο και το ευάλωτο. Πριν γίνει ο Δίας ο κυρίαρχος του κόσμου, η Κρήτη έγινε ο κυρίαρχος Τόπος που τον προστάτευσε. Έγινε το «ασφαλές, εγγύς πεδίο ανάπτυξης» για το μέλλον.
Η Μήτρα της Ανατροπής
Ο μύθος είναι η ανατομία της αλλαγής. Το παλιό μοντέλο, ο Κρόνος, είναι το σύστημα που από φόβο καταπίνει τα ίδια του τα παιδιά. Είναι κάθε δόγμα, κάθε αυτοκρατορία, κάθε συνήθεια του νου που αρνείται την εξέλιξη και καταναλώνει κάθε νέα σπίθα δημιουργικότητας για να διατηρήσει την παγιωμένη του τάξη. Είναι η αδράνεια που αντιστέκεται στη ζωή.
Και τότε, η ίδια η Ζωή (Γαία) και η Ροή (Ρέα) συνωμοτούν. Επιλέγουν την Κρήτη ως το καταφύγιο. Η σπηλιά του Ιδαίου ή του Δικταίου Άντρου γίνεται η Μήτρα. Στο σκοτάδι και την ασφάλειά της, το «Θεϊκότερο Βρέφος»—η νέα τάξη πραγμάτων, η νέα συνείδηση—μπορεί να αναπτυχθεί. Και εδώ εμφανίζονται οι αφανείς ήρωες κάθε αλλαγής: οι Κουρήτες. Αυτοί οι τοπικοί ιερείς, που με τον θόρυβο των όπλων τους καλύπτουν το κλάμα του Δία, είναι το αρχέτυπο όλων εκείνων που σήμερα υπηρετούν τη μετάβαση.
Είναι οι καλλιτέχνες, οι στοχαστές, οι θεραπευτές, οι δάσκαλοι, οι γονείς—όλοι όσοι δημιουργούν μικρές εστίες προστασίας, που με το δικό τους «έργο-θόρυβο» προστατεύουν τις νέες, ευάλωττες ιδέες από τον κυνισμό και την αφομοιωτική δύναμη του παλιού κόσμου. Είναι οι σιωπηλοί φύλακες της ελευθερίας, της ζωής, του ανθρώπου σε όλες του τις εκφάνσεις. Υπηρετούν τη διαδικασία, επιτρέποντας στο μέλλον να αναπνεύσει τα πρώτα του λεπτά χωρίς να το καταπιεί το παρελθόν.
Ένα Όραμα για τον Άνθρωπο
Η ιστορία της Κρήτης μας διδάσκει πως κάθε παγκόσμια αλλαγή ξεκινά τοπικά, σε έναν προστατευμένο Τόπο. Μας θυμίζει ότι πριν από κάθε Αναγέννηση, η Μήτρα πρέπει να ανοίξει, με σπασμούς και πόνους. Οι αναταραχές που βιώνουμε σήμερα δεν είναι οι οιμωγές του θανάτου, αλλά οι ωδίνες του τοκετού. Το παλιό μοντέλο αντιστέκεται, αλλά μάταια. Η Ροή της εξέλιξης δεν μπορεί να σταματήσει.
Τιμώντας, λοιπόν, την Κρήτη, δεν τιμάμε απλώς ένα νησί. Τιμάμε την ίδια την ιερή διαδικασία της γέννησης. Τιμάμε την τόλμη να κρύψεις και να προστατεύσεις το νέο. Τιμάμε κάθε Κουρήτη που στέκεται φρουρός στην πόρτα μιας σπηλιάς, επιτρέποντας στο αύριο να δυναμώσει. Και με αυτή την τιμή, αντλούμε ένα βαθιά αισιόδοξο μήνυμα: το Θεϊκότερο Βρέφος, η νέα, πιο συνειδητή εκδοχή της ανθρωπότητας, ήδη μεγαλώνει. Και όταν έρθει η ώρα, θα βγει από τη σπηλιά για να διεκδικήσει τον ουρανό.
